KVA ER DINE LAND?

Dei nye foreldra har fått svar på spørsmåla sine, so alle tilsette kan bruka tida på ungane i staden for at ein står att i garderoben for å fortelja om måltid og matboksar og førskuleklubb. Pulsen hjå både born og tilsette senker seg, og nye og gamle ungar finn roen inne på si eiga avdeling. Heile oppstartssirkuset er i ferd med å bli eit tilbakelagt stadium.

Det var ein av desse dagane at eg gjekk gjennom barnehagen og møtte ein av dei nye ungane på naboavdelinga, ein som eg veit nettopp har byrja. Eg veit kva han heiter og at han er fire år, men eg har aldri snakka med han før, so me kjenner kvarandre ikkje.

«Hei», seier eg og set meg på huk. «Er det du som er David?» Fireåringen nikkar, og eg fortel han kva eg heiter. Han ser på meg med store, mørke auge. Eg ser på det svarte, silkeblanke håret hans og den brune huda, og eg tenker at han kanskje kjem frå India, Pakistan, Bangladesh eller der omkring. Han ser ut som ein sjenert, men observant type. «Where are you from?» spør eg. «Kor kjem du frå?» Uttrykket hans endrar seg med ein gong, augo flakkar, og han ser ut som om eg har spurd han om noko vanskeleg, noko ubehageleg. Er eg for pågåande? Vil han ikkje snakka med meg, er han sjenert?

«I don’t know», kviskrar han, men så – like lavt: «Germany».
«Germany!» svarer eg. Det synes eg er gøy, eg kan snakke tysk. «Sprichst du Deutsch?»

Han ser tilbake på meg, om mogleg endå meir ubekvem, men for høfleg eller sjenert til å springe derifrå. Eg smiler so vennleg og ufarleg som eg kan, før eg reiser meg opp og opnar døra for han, viser han at eg slepper han laus, at han ikkje treng å stå her og konversere meir om han ikkje vil. Eg skal ikkje krevje noko av han. Han smett inn døra og inn på avdelinga si.

Eg står att og lurer. Kva skjedde? Kvifor såg det ut som han vart stressa av å bli spurt kor han kjem frå?
Eg har jo lese tekstar og kronikkar frå utanlandskadopterte nordmenn som synes det er slitsamt å måtte stå til rette for insisterande «men kor kjem du frå eigentleg?», men eg hadde då vel ikkje vore slik? Eg visste at han var ny i landet her, og eg var berre mildt og positivt nyfiken på kven han er og kor han kjem frå, var eg vel? Eg måtte finna pedleiaren på avdelinga hans for å forklara kva som hadde hendt, og at eg hadde forstyrra ein av dei nye ungane «hennar».

Det viste seg å ikkje vere so rart, dette at «kor kjem du frå» var eit vanskeleg spørsmål;

Where are you from?’ spør eg, ‘Kor kjem du frå?’ Uttrykket hans endrar seg med ein gong, augo flakkar, og han ser ut som om eg har spurd han om noko vanskeleg, noko ubehageleg

David var riktig nok fødd i Tyskland, men foreldra hans er frå India. I løpet av David sine fire år hadde han budd både i USA og Tyskland, familien sine språk er engelsk og foreldra sitt indiske morsmål. Der eg stod i døra, var det ikkje berre David eg hadde møtt. Eg hadde også møtt meg sjølv. Eg måtte gå ein runde med meg sjølv og reflektere over korleis eg tenker om fleirkulturell bakgrunn. Og eg forstod, som for fyrste gong, at når ein er fire år og har budd i tre forskjellige land, so har ein med seg alle desse landa – men kor kjem ein frå? Kanskje har ein slik verdsborgar av ein fireåring sterkast tilknyting til eit land dei sjølv aldri har budd i, nemleg i foreldra sine heimland?

Etter dette møtet bytta eg fokus i møte med verdsborgarane eg møter i den internasjonale barnehagen Birralee: No bur me i Norge alle saman, og dette er barnehagen vår. Men kva land har du også med deg i historia di, du barn av verden?

Dette møtet med David vart siste gongen eg møtte ein heilt ukjend unge med spørsmålet om kor dei kjem frå. Kva land dei har budd i, kva språk dei snakkar, kor familien stammer frå – denne informasjonen haster ikkje. Alt får eg svar på etter kvart som eg blir kjend med ungane og familiane deira. Men fyrst skal me bli kjent.